Vertalingen: check, check, dubbel check!

Een paar weken geleden werd ik weer eens met de neus op de feiten gedrukt: vertalen is niet (alleen) het werk van vertaalbureaus! Dat klinkt wellicht vreemd, want het is hun business, hun kerncompetentie bij uitstek. Maar toch kom ik zelden vertalingen tegen waar ik tevreden mee ben, waar ik geen fouten uit haal.

Voor een klant die ik momenteel op weg help op de Franse markt had ik een aantal agenten geselecteerd. Een week of drie geleden kwamen de eerste agenten naar het hoofdkantoor, ergens in de polder. Hier maakten ze kennis met de producten en de verschillende procedures. Hiervoor had het bedrijf een aantal documenten door een vertaalbureau laten vertalen in het Frans.

Kennelijk was dat een proces in “sens unique” geweest, zoiets van: “hier heb je de vertaling, succes ermee”. Er stonden woorden en zinnen in die ik met de beste wil van de wereld niet thuis kon brengen, en waarbij pas een lampje ging branden na het checken van de Nederlandse versie. Het vertaalbureau had gewoonweg een groot aantal aannames gedaan, zonder die met de klant te verifiëren. Ook was men blijkbaar onvoldoende op de hoogte van het gebruikelijke jargon. Hier zit natuurlijk een enorme valkuil, want bij mijn klant was er niemand die voldoende Frans kon om de vertaling te kunnen controleren. En het was te kort dag geweest om mij er naar te laten kijken.

Hier ben ik achteraf nog wel een paar uurtjes mee bezig geweest! Overigens heb ik dit ook als ik een Franse film in de bioscoop zie: er wordt met enige regelmaat niet goed vertaald. Dat heeft dan meestal te maken met het feit dat de vertaler weliswaar zeer goed Frans kan, maar het nooit als spreektaal heeft gevoerd, bij voorbeeld door jaren in Frankrijk te wonen. Sommige uitdrukkingen, “verlan” (een typisch Frans fenomeen waarbij woorden deels omgedraaid worden. Bekend voorbeeld is “laisse béton” i.p.v. “laisse tomber”) of straattaal zijn dan niet bekend en worden niet goed vertaald. Daarom: als je een tekst laat vertalen, spreek dan in ieder geval met het vertaalbureau af dat ze hun aannames door jou laten controleren. En probeer er altijd iemand naar te laten kijken die wel praktijkervaring heeft. Ik houd me aanbevolen!

Dick van Goch is eigenaar van Divago consulting. Een bedrijf dat advies op maat geeft aan bedrijven om zaken te doen met/in Frankrijk, incl. het zoeken naar partners, klanten, leveranciers, agenten; voorbereiding en uitvoering van (complexe) onderhandelingen in het Frans.